Taste of cherry (1997)

Mar. 8, 2025

(lưu ý spoiler)

Sau một thời gian dài, độ vài tuần, tôi ngừng viết, và cũng bớt đọc, tôi nhận ra một vài điều trong trải nghiệm thấm đẫm thông tin trước kia của tôi, và trong cả những sinh hoạt thường ngày.

Nhân vật chính trên hành trình, một cách kỳ cục, tìm người có thể lấp đất chôn mình, nếu mình không thức dậy, và khó khăn như nào, để tìm được người có thể chấp nhận làm vậy. Tiêu đề của phim lấy từ câu chuyện của người thứ ba mà nhân vật chính tìm được, một ông già người Thổ Nhĩ Kỳ, vào hôm cuối cùng chố deal ngồi trên xe cùng nhân vật chính, một cách đầy trùng hợp, kể lại về trải nghiệm đã đi qua một lần tự treo cổ, nhưng được níu lại ở đời bởi vị ngọt của những quả cherry mà thức được tới sáng, lúc tụi nhỏ bắt đầu đi học, và rung cây để tụi nó có thể được tận hưởng những trái cherry đó, rồi trở về nhà với vợ cùng rỏ đầy cherry. Bộ phim này chạm tới một trải nghiệm tôi đang đi qua và suy tư về nó cùng với cuốn sách Boredom: A Lively History: boredom.

Điều tôi từng bắt đầu đi qua như tiêu dùng, và sau khi hiểu được một suy nghĩ của bản thân thuyết phúc rằng một thứ gì đó “cần thiết” và “nên mua” nhưng thực tế là “không cần thiết”, và có thể tận dụng những thứ có sẵn khác, thì tôi bắt đầu hướng sự tiêu khiển về mặt tinh thần, những cách đơn giản có ngay trong thời đại thông tin như “tiêu thụ” thông tin và “sản xuất” thông tin, “tiêu thụ” game online. Tôi từng tạo và xóa nhiều tài khoản game khi đi qua giai đoạn mà cực kỳ đầu tư cho chúng, rồi từng tự thuyết phục rằng trong đời sống cũng sẽ “nên có” những thứ kiểu như này. Tôi đã dành thời gian vài tuần sau hành trình “điên cuồng” “tiêu thụ” các thông tin về văn hóa xã hội, kể cả khi kết hợp đọc với chút phân tích suy tư. Kể cả khi tôi cho rằng chuyện đọc đấy mang dáng dấp của hành trình trải nghiệm văn hóa thật như hành trình tôi vừa trải qua gần đây, tôi dần nhận thấy tôi không còn thời gian đọc, và thực sự tĩnh suy về những chuyện sâu sắc hơn. Rồi thì trên những chuyến tàu du lịch, lựa chọn nào là “thú vị” cho việc tiêu khiển trong thời gian trên tàu? Khi nhu cầu tự hủy, như FAP chẳng hạn, không xuất hiện ở trong danh sách nhu cầu ở những thời điểm này, cùng dịp sức khỏe đang hồi phục, tôi có thể quan sát được nhiều hơn những câu chuyện như vậy.

Với cá nhân tôi, tôi phát hiện ra những lựa chọn làm đầy, trốn thoát (escapism) này, chúng không ổn, bất kể xuất phát từ nhu cầu cá nhân, nhu cầu của nhóm hay nhu cầu cộng đồng. Chúng chỉ đơn thuần làm tôi bận rộn hơn, không ngoài đời thực thì cũng trong tâm trí, như một chia sẻ ở cuốn sách Bored and Brilliant của Manoush Zomorodi. Cùng với đó, bản thân bắt đầu coi trọng hơn những tín hiệu boredom nội tại và để đưa ra quyết định cho bản thân nhanh chóng chẳng kém gì những tình huống gay cấn của game. Chẳng hạn dòng này được viết lại khi tôi nhận ra một cuộc chia sẻ không có sự quan sát tới bối cảnh khán giả mà tập trung vào ý tưởng quá, quyết định . Và với bất kỳ điều kiện tài chính hay điều kiện làm việc về không gian địa lý, tôi nhận ra những gì đã và đang nhận được từ những người đồng nghiệp ở Việt Nam khiến tôi suy tư về chuyện, với bất kỳ điều kiện nào, hay thậm chí kể cả khi không ở Việt Nam, điều quan trọng là tôi nghĩ về boredom như nào.

Qua tất cả tôi nhận ra đó là câu chuyện tôi tiếp đón sự rộng rãi lớn dần của đời sống cá nhân khi có những sự gọn gàng nhất định trong tâm trí, vừa nói về câu chuyện giá trị khi tôi thấy thật đơn giản như nào để một người có thể dễ dàng chọn một lựa chọn mặc định (default) cho sự trống trải. Như bộ phim cần người xem đủ nhẫn nại qua những khung cảnh tẻ nhạt của thiên nhiên Iran, để kể một cách không sến súa về một thứ trải nghiệm đầy suy tư và rất người về đời sống.

Kết thúc phim, hình như điều mà nhân vật chính nhận ra, rằng ông không đi tìm kiếm sự tự sát, mà ông luôn mong đợi một thứ gì đó ly kỳ để trốn thoát khỏi boredom đỉnh cao nhất của đời sống, và sự ly kỳ này sẽ xuất hiện ở lằn ranh mong manh này. Nhân vật chính đã đợi người đàn ông lớn tuổi ở bên ngoài lớp sinh vật, chia sẻ những câu cuối cùng, để đảm bảo rằng đỉnh điểm cần được xảy ra theo cách nhân vật chính muốn. Đêm đó, một cơn mưa đã tới với nhân vật chính khi nằm trên mặt đất ngắm trăng tròn.

Để sắp xếp, sửa đổi, được câu chữ cho bài này, tôi đã dành thời gian lâu hơn, trong lúc vẫn nhận tác động của việc hình thành câu chữ lên suy nghĩ, cảm thấy vẫn có gì đó tôi chưa diễn đạt được ra. Sự trống trải cần được ôm trầm lấy, càng đi qua ta càng hiểu được “trải rộng ra” của Rilke.