Học tập ở đây đặt trong bối cảnh thế giới toàn cầu hóa, môi trường học thuật tự do đa chiều và người tiếp nhận tri thức theo hướng chủ động, nên hiểu điều này theo nghĩa rộng về tìm kiếm tri thức trong đời sống cá nhân hơn là đơn thuần câu chuyện về kiến thức sách vở. Trước khi bàn tới sự “mâu thuẫn” và sự “học” của sinh viên theo nghĩa rộng, chúng ta nên nhìn tới những gì loài người đã nhận thức được về thế giới xung quanh tới thời điểm thế giới hiện đại, được định hình qua quá trình tìm kiếm tri thức trong thế kỷ 20. Chúng ta có thể nhắc tới định lý bất toàn của Kurt Godel, nói rằng với một hệ thống tiên đề logic hình thức cố định, sẽ luôn có những sự thật không thể chứng minh bằng hữu hạn bước từ hệ tiên đề đó. Một ví dụ ngắn gọn trực quan là ví dụ “câu nói Godel”: “khẳng định này không thể chứng minh bởi S" với S là một hệ logic hình thức. Giả sử khẳng định này chứng minh được trong S, thì nó đúng, nhưng lại mâu thuẫn với chính nó. Vậy nên nếu S là một hệ logic hình thức hoàn chỉnh, “câu nói Godel” sẽ không thể chứng minh trong S hay nói cách khác là S bất toàn. Từ sự giới hạn về một hệ tiên đề logic hình thức, khả năng chấp nhận những sự thật không thể chứng minh, thậm chí mâu thuẫn, cùng sự khiêm tốn của con người trước thế giới thực tại nên xem là một tinh thần cốt lõi khi các cá nhân xem xét về triết lý giáo dục. Nói về “mâu thuẫn”, từ gốc về mâu thuẫn có thể nói từ gốc Latin mang nghĩa “đập hai thứ vào nhau”. Bất luận sự đa dạng về triết lý giáo dục của thế giới hiện đại ngày nay: thuyết bản chất (essentialism), thuyết trường tồn (perennialism), thuyết tiến bộ (progressivism), thuyết cải tạo xã hội (social reconstructionism), và thuyết hiện sinh (existentialism), thì người học vẫn cần có được quyết định cá nhân của bản thân. Việc được trải nghiệm với đa dạng các triết lý giáo dục có ích cho người học về sự phát triển suy nghĩ phản biện và các kỹ năng chung trong cuộc sống. Trên mỗi bước trải nghiệm, sự biện chứng như Karl Marx chia sẻ, giữa các triết lý giáo dục đã có, sẽ định hình được triết lý giáo dục mới mang tính cá nhân của bản thân. Trong quá trình định hình đó, mâu thuẫn là không thể tránh khỏi, cả cá nhân lẫn liên cá nhân. Tại đây, trong khi chúng ta có thể dùng khái niệm “mâu thuẫn” như là sự va chạm về lợi ích, thì vẫn có vấn đề thời gian dài trong việc định nghĩa khái niệm này một cách tổng quát, nằm ở góc nhìn rằng đó là một tình huống hay một loại hành vi. Chúng ta có thể sử dụng hai góc nhìn này trong sự việc thực tế trong tìm hiểu được nguồn cơn cho mâu thuẫn nhằm thấu hiểu và đưa giải pháp phù hợp. Kurt Lewin, cha đẻ của tâm lý học xã hội hiện đại, đưa ra ba loại mâu thuẫn nội tâm: mâu thuẫn cùng tiến tới, mâu thuẫn cùng rút lui, và mâu thuẫn tiến tới-rút lui. Mâu thuẫn đầu tiên (cùng tiến tới) có thể thấy qua ví dụ một người có hai lời mời làm việc. Loại mâu thuẫn thứ hai (cùng rút lui) có thể thấy qua ví dụ một người phải làm công việc không mong muốn nhưng cũng không muốn thất nghiệp. Mâu thuẫn thứ ba miêu tả tình huống một mục tiêu có cả mặt tích cực và tiêu cực theo hệ giá trị cá nhân, có thể thấy qua ví dụ một người được đề xuất mức lương rất cao cho một công việc rất rủi ro. Việc nhìn nhận các mâu thuẫn nội tâm với góc độ đa chiều kích tiến-lui đòi hỏi các cá nhân khả năng tự đánh giá và đưa ra các quyết định sớm. Việc chậm trễ giải quyết các vấn đề cá nhân sẽ đưa tới các vấn đề tâm bệnh lý về sau ở mức độ vô thức. Việc kết hợp giải quyết những mâu thuẫn nội tâm từng cá nhân cùng với tinh thần quyết đoán, đôi bên cùng có lợi sẽ giúp giải quyết với các mâu thuẫn ở tình huống tương tác liên cá nhân.